eleusinian_mysteries

Comments

polina's picture

Click για περισσότερα

Τα Ελληνικά Μυστήρια (τα Ελευσίνια Μυστήρια) έχουν σαν Θεωρητική Βάση την Ορφική Θεολογία που ενέπνευσε ολοκληρο τον αρχαίο κόσμο... κι είχαν σαν σκοπό να οδηγήσουν τον μύστη ως την Αυτοψία του Αληθινού Όντος, της Θεότητας. Υπήρχαν Τέσσερις (Φανερές) Βαθμίδες Μύησης (και μία Πέμπτη Βαθμίδα, γιά την οποία δεν αναφέρονται πολλά)... αλλά οι περισσότεροι δεν έφταναν καν στην δεύτερη Βαθμίδα...

Έτσι, αυτοί που θα μπορούσαν να μιλήσουν πραγματικά γιά τα Μυστήρια ήταν οι «Πραγματικοί Μύστες», σαν τον Πλάτωνα, κι όχι όσοι είχαν μία επιφανειακή, εξωτερική σχέση με τα Μυστήρια... Πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσαν να είναι σε θέση να μιλήσουν οι μετέπειτα χριστιανοί πατέρες, όχι μόνο γιατί απέχουν χρονολογικά κάποιους αιώνες από την ακμή του ελληνικού πολιτισμού, αλλά προπάντων γιατί η έλλειψη πληροφοριών κι η αμαθής εμπάθεια οδηγούσε (ακόμα και φωτισμένα μυαλά) σε μία διαστρεβλωμένη εικόνα των Μυστηρίων, που είναι ανάξια αναφοράς και από φιλοσοφική, και από ιστορική, άποψη...

Οι αμαθείς χριστιανοί θεωρούσαν όλους τους έλληνες ανόητους και παρίσταναν τα Μυστήρια κάτι σαν θεατρική παράσταση... Όμως το να μιλάνε γιά κάτι που δεν γνώριζαν και μάλιστα να εκφέρουν γνώμη, εμπνεόμενοι μόνο από μίσος, δεν δείχνει μόνο έλλειψη λογικής αλλά και βαθιά ανοησία και μικροπρέπεια...

Οι Πέντε Μυητικές Βαθμίδες των Μυστηρίων είναι:

Α) Τα Μικρά Μυστήρια της Περσεφόνης: Ψυχοσωματική Κάθαρση (καθαρμοί που συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο σωματικούς καθαρμούς, αποχή από ορισμένες τροφές, πράξεις, αλλά και απόρριψη επιθυμιών και ορέξεων, αλλά και υλικές σκέψεις προσανατολισμένες προς τον υλικό κόσμο).

Β) Τα Μεγάλα Μυστήρια της Κόρης: Ψυχοδυναμική Μύηση, Απελευθέρωση από τις ορμές της ψυχής, απάθεια, απελευθέρωση από τον κύκλο της μετενσωμάτωσης.

Γ) Τα Μεγάλα Εποπτικά Μυστήρια των τιτάνων: Υπέρβαση των νοητικών διαδικασιών και της πολλαπλότητας.

Δ) Τα Μεγάλα Μυστήρια του Ζαγρέα: Έκσταση, Αυτοψία, Ένωση με την Θεότητα – Είναι, (Απορρόφηση στην Ενότητα του Είναι)

Ε) Τα Άρρητα Μυστήρια του Διός: η Πέμπτη Μυητική Βαθμίδα που Οδηγεί Ως την Απορρόφηση στην Θεότητα (που αναφέρεται ενδεικτικά μόνο από τον Πλάτωνα).

Ολόκληρη η ελληνική φιλοσοφία (που ήταν όχι μόνο μία θεωρητική αντίληψη της Πραγματικότητας αλλά και μία βιοθεωρία, μία πρακτική ζωής) δεν είναι παρά «σχόλια» της Μυστηριακής Πρακτικής και Ζωής...

Ο Πλάτωνας υπήρξε ο μεγαλύτερος ίσως μύστης στην αρχαιότητα. Αναφέρθηκε με σεβασμό στα Μυστήρια, κι είπε «όσα» του επιτρεπόταν να «πει», με καλυμένο τρόπο. Στον «Φαίδωνα» ταυτίζει απόλυτα τον μυητικό σκοπό των Μυστηρίων με το έργο της «αληθινής φιλοσοφίας», που είναι η απελευθέρωση (λύσις) της ψυχής από το σώμα...

Στην πραγματικότητα τα Μυστήρια, όπως διαμορφώθηκαν από την Ορφική Θεολογία, κι όπως τα γνώρισε ο Πλάτωνας, υπήρξαν η Ανεξάντλητη Δεξαμενή όλης της ελληνικής φιλοσοφίας και σκέψης. Ο Πλάτωνας και οι άλλοι μεγάλοι έλληνες φιλόσοφοι, μόλις που ψέλισαν κάτι από το «Ιερό Μυστικό». Ο Πλάτωνας δεν έκανε τίποτα άλλο από το να μεταφέρει και να εκλαϊκεύσει σε φιλοσοφικό και ψυχολογικό και ανθρωπολογικό επίπεδο, την «Μυστική Θεωρία και Πρακτική».

Σύμφωνα με την Ορφική Θεολογία Ταύτιζε το Άπειρο Θείο με το Αγαθόν, και τον Κοσμικό Θείο Λόγο που Διαπερνά τα πάντα (τον Διόνυσο Ζαγρέα) με το «Είναι».
Από το Σώμα του Λόγου που «κοματιάζεται» (στην γλώσσα του μύθου), «πολλαπλασιάζεται», προκύπτουν οι κόσμοι, ο νοητικός κόσμος, ο κόσμος της κατώτερης ψυχής, κι εμψυχώνεται ο κόσμος της ύλης...

polina's picture

Click για περισσότερα

Οι αρχαίοι έλεγαν «αρχή παιδεύσεως η των ονομάτων επίσκεψις». Με αυτήν την ρήση κατά νου, και βασιζόμενοι στην περί ορθότητας ονομάτων θεωρία του πλατωνικού διαλόγου Κρατύλος, θα θέσουμε την αφετηρία του στοχασμού μας περί μυστηρίων, ιχνηλατώντας τον Λόγο (δηλαδή το νόημα) που βρίσκεται μέσα στις λέξεις που θα μας απασχολήσουν στην συνεχεία του παρόντος. Οι λέξεις που θα αναλύσουμε είναι οι εξής:
ΜΥΩ – ΜΥΘΟΣ – ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Ο «πυρήνας» της λεξικής μας αλληλουχίας είναι η λέξη: Μύω, που σημαίνει κλείνω τα μάτια, το στόμα ή οποιοδήποτε άνοιγμα, και χρησιμοποιείται για να δηλώσει το α-όρατο, το ά-ρητο και γενικότερα το απόκρυφο και μυστικό. Με κλειστό το στόμα (χείλη) και παλμό των φωνητικών χορδών, παράγεται ο ήχος "μου", όπως το μοσχάρι βοά (μουεί). Αυτή λέξη σχετίζετε με τις ιδέες της σιγής, του σκότους, της μόνωσης και του αλχημικού κορεσμού. Από το μύω παράγονται αρκετές λέξεις που περιέχουν τις παραπάνω έννοιες, ενδεικτικά αναφέρονται:

α) Ο μυελός και το μυαλό όπου σημαίνουν το κλεισμένο εντός του κρανίου ή του οστού γενικότερα.
β) Το Άγιο Μύρο προέρχεται από το ρήμα μύρω (μύω + ρέω > ρω, ρέω εκ των έσω).
γ) Οι μύχιες εσωτερικές – μυστικές σκέψεις ετυμολογικά προέρχονται από το μύω (μυχός μέ-μυκ-α (κ>χ), πρκμ. του μύω- το ενδότατο μέρος, το βάθος).
δ) το μύδι σημαίνει το ερμητικά κλεισμένο και παράγεται απευθείας από το μύω.
ε) Τέλος, ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια άλλη λέξη που παράγετε από το μύω, το κρόμμυον (το γνωστό μας κρεμμύδι) που σημαίνει το κλεισμένο μέσα στη γη και μας φέρνει κατά νου την αλχημιστική φόρμουλα vitriol ή vitriolum.

Από το μύω περνάμε στον δεύτερο όρο μας, που είναι η λέξη μύθος, που σημαίνει «το σκοτεινό λόγο» και τη διδασκαλία. Στην αρχαία εποχή ο μύθος ήταν αρχικά ταυτόσημος με το λόγο και σήμαινε την προφορική διήγηση – παράδοση και αργότερα έλαβε και την έννοια της διδασκαλίας που σχετίζονταν με κάτι το ιερό. Εδώ πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι μύθοι δεν πρέπει να ταυτίζονται με «τοις παιδίοις μύθους» (δηλαδή τα παραμύθια) που όπως αναφέρει ο Πλάτων στην Πολιτεία (377a), μπορεί να είναι εν τω συνόλω ψευδείς διηγήσεις αλλά όμως υπάρχει μέσα τους και ένας πυρήνας αλήθειας. Την ταύτιση του μύθου με το ιερό αναφέρει και ο αείμνηστος Αντώνιος Χαλάς στο παρακάτω απόσπασμα:

«Αλληγορία, ιερογλυφία, μύθος, παραβολή, σύμβολον είναι η δια τεχνηέσσης και επιστημονικής πλοκής και συνθέσεως, ως εκ της διαλεκτικής δεινότητος του ποιητού της, υπόκρυψις αιωνίας, απαστραπτούσης από κάλλος και δυναμικότητα αληθείας».

Και αλλού:
«Οι άνθρωποι της ομηρικής εποχής, ως μέσα επομένως της ανυψώσεως των, της βελτιώσεως της ψυχής των και μορφώσεώς των εχρησιμοποίουν τον μύθον, απείρως αποτελεσματικότερον και διδακτικώτερον και εξυψωτικώτερον του βιβλίου. Τα μαθηματικά και τα σύμβολα, οι μύθοι ή ιερογλυφίαι είναι εκείνα, τα οποία ενέχουν μέσα των τα μαγικά και αποτελεσματικά μέσα της καθάρσεως του όμματος της ψυχής από την λύμην, την άγνοιαν, την παράκρουσιν και ακαθαρσίαν, μέχρις ότου τέλος επιτευχθή η ανάβλεψις αυτού και αρχίσει η θεωρία των όντων ως αληθώς μυστηρίων».

Αυτή η μορφή διδασκαλίας που περιγραφεί ο Χαλάς, αποτελούμενη από τον μύθο, που περίχεε τους Ιερούς Λόγους δηλαδή το δόγμα (γράμμα του νόμου), και την διαλεκτική, που αποτελούσε την πρακτική τέχνη φανέρωσης της αληθείας του μύθου (πνεύμα των γραφών), φαίνεται πως αποτέλεσε κοινό τόπο σε όλες τις εσωτερικές σχολές της αρχαιότητας. Έτσι την εντοπίζουμε στους κόλπους όλων των αρχαίων μυστηρίων αλλά και στην χριστιανική διδασκαλία όπως μας την παραδίδει ο Μ. Βασίλειος:

«Των εν τη Εκκλησία πεφυλαγμένων δογμάτων και κηρυγμάτων, τα μεν εκ της εγγράφου διδασκαλίας έχομεν, τα δε εκ της των αποστόλων παραδόσεως διαδοθέντα ημίν εν μυστηρίω παρεδεξάμεθα» , δηλαδή «Αγία Γραφή και λατρεία, αποστολική παράδοση και λειτουργική κατανόηση της χριστιανικής αυτοσυνειδησίας, ευ-αγγέλιο και λειτουργία, λόγος και μυστήριο» απαρτίζουν το σύνολο της χριστιανικής διδασκαλίας.

Κάτι ανάλογο φαίνεται πως συγκροτούσε και η εβραϊκή Καμπαλά, ένα σύστημα που αποσκοπούσε στην μεταβίβαση μιας ιερής μυστικής διδασκαλίας, δια μέσου του Ραβίνου (δασκάλου) στον μαθητή (ή κατά τα σωκρατικά πρότυπα εραστή και ερωμένου), με κύριο συστατικό τον προφορικό λόγο – μύθο και τον διαλογισμό σε σύμβολα και στις απόκρυφες έννοιες των γραφών. Υπό αυτό το πρίσμα δεν είναι παράξενη η προτίμηση της προφορικής διδασκαλίας τόσο από τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα όσο και από πλήθος άλλων μυστών ανά τους αιώνες, ούτε πρέπει να μας φαίνετε παράξενη η υιοθέτηση του διαλόγου ως είδους γραφής τόσο από τον Πλάτωνα και τους συντάκτες των ερμητικών έργων, που αποδίδονται στον Ερμή τον Τρισμέγιστο, όσο και των Ραβίνων που συνέταξαν το Ζοχάρ.

Ο τρίτος και τελευταίος όρος της αλληλουχίας μας είναι η λέξη: Μυστήρια, που εννοεί το σύνολο των παραπάνω εννοιών ως μια μυστική ή απόκρυφη διδασκαλία – τυπικό με σκοπό την μύηση. Τί είναι όμως μύηση; Ας δούμε έναν σύντομο εγκυκλοπαιδικό ορισμό:

ΜΥΗΣΗ: Μύησις είναι η επέκτασις της συνειδήσεως [και η προσέγγιση των θεϊκών όψεων που κρύβει μέσα του ο άνθρωπος] και επιτυγχάνεται διά μυσταγωγικής τελετής μέσω τυπικού, εν συνεχεία δε διά πρακτικών ασκήσεων αποβλεπουσών εις την εμπράγματον επέκτασιν ταύτης».

Η μύηση σε συνδυασμό με την προσωπική αποκρυφιστική εργασία του μύστη, συγκροτούσαν ένα ενιαίο αδιάσπαστο σύνολο διδασκαλίας, που μπορεί να χωριστεί σε τρία κύρια τμήματα:
Εναρμόνιση με τον Κοσμικό Νόμο, μέσα από την ορθή κατανόηση.
Διευθέτηση κάθε δυσαρμονίας, μέσα από την ορθή χρήση της δύναμης που δίνει η γνώση. Εξαγνισμό της ψυχής, με καλές πράξεις σ’ όλα τα πεδία.

Από την λέξη μύω (που σημαίνει εισάγω στα μυστήρια) είναι και η λέξη μύστης, όπου κατά την αρχαιότητα σήμαινε αυτόν που έχει εισαχθεί (μυηθεί) στα μυστήρια. Ένας μύστης είναι ο ενσαρκώνων την μύησιν… Εις την αρχαιότητα ήταν ο τίτλος των νεομυηθέντων, διότι όφειλαν να τηρούν κατά την πρώτη μύηση τους οφθαλμούς και τα ώτα κλειστά.

Τέλος ας δούμε πιο αναλυτικά τι ήταν τα μυστήρια: Τα μυστήρια κατά την αρχαιότητα περιείχαν κατά κύριο λόγο το απόρρητο μέρος της λατρείας, το οποίο μεταβιβαζόταν διάμεσου διαφόρων τελετών που είχαν ως σκοπό την μύηση των αμυήτων. Με τα μυστήρια οι μυημένοι αποκτούσαν ένα μέσο για να μεταβούν σε ένα πλατύτερο πεδίο αντίληψης- συνειδητότητας.

Ανυψώνονταν από επίπεδο σε επίπεδο και επικοινωνούσαν με τον θειο σπινθήρα που κρύβετε σε κάθε ανθρώπινο ον, ή αλλιώς με αυτό που οι αρχαίοι ονόμαζαν δαιμόνιο. Σχετικά με τα δρώμενα δηλαδή τις μυσταγωγικές τελετές που λάμβαναν χώρα κατά την διάρκεια των μυστηρίων, από τα ολίγα τα οποία γνωρίζουμε περί αυτών, επρόκειτο περί αλληγορικών αναπαραστάσεων, συμβολιζουσών τα πεπρωμένα των ψυχών μετά θάνατον το νόμο του αντιπεπονθόντος, την ενότητα που συνδέει προς άλληλα όλα τα όντα.

Προς τούτοις εδιδάσκοντο οι τρόποι δια να καταστή η ψυχή αθάνατος εις την παρούσαν ζωήν (άσκησις και αποκάλυψις λανθανουσών δυνάμεων του ανθρώπου). (http://panical.blogspot.gr/2011/07/blog-post.html).